CHHANDAMNA HI KAN HLUT TAWK EM?
Tv. H.Lalrinawma
Bible Chhiar tur : I Lalte 21:3, Genesis 25: 29-34, Galatians 6:14
Kum 1988 atanga 1994 vel thleng khan Bible Comic series ka atchilh thin a. Michael Karimattam leh Devassy te kut chhuak Genesis atanga Thupuan thleng a Pathian Pasaltha hrang hrang te, Hmeichhe lam ah Estheri, Judithi tih te, Lal Isua Krista chanchin te a lem nena Mizo tawng a inziak kha ani ka sawi mek hi. Tunah chuan hmuh tur a awm ta lo. Bu khat ^ 2/- in kan lei thin. Ka kar khat school pocket money ka khawl a ka lei thin ni khan ka hria a, khangte khan Bible thawnthu hriatna ah nasa takin min pui ani tih tun hnu hian ka hre chhuak ta a ni.
Heng Thuthlunghlui thu lar tak tak Israel, Baal, Jehova, Zawlnei Eliza, Lal Ahaba, Lalnu Jezebeli, Nabotha Grape Huan tih te pawh kha Zawlnei Eliza bu ah khan alo awm a, ngaihnawm ti takin ka chhiar a, Jezebelli hmeltha tak mahse sual hmel deuh te kha ka mitthla ah ala cham reng a, Nabotha an den hlum lai lem te kha ka lo khawngaih em em thin a ni. Khang hun lai khan thawnthu pangngai hriatin ka hria. Kristian nun thanlen nan leh chhandamna kan hlut dan teh nana a pawimawh thu, tun hnu a ka han hriat thar ve leh hnu hian sawi chhuah a ngai tlat a ka hriat avangin ka han sawi chuak ta a ni.
A thawnthu tlangpui
Israel lal Ahaba chuan Jezreel ah lal in a nei a, a lal in bul ah chuan mi Pakhat Nabotha’n Grape huan a nei ve bawk a, he a grape huan hi hma sang ata tawh an chungkaw in rochun huan ani nghe nghe.
Lal in hnai taka awm anih avangin lal chuan a it hle mai a, thlai chin nan a duh ani, a insawi dan hmangin, chu vang chuan lei atan a dil ta ringawt mai ani. Nabotha lahin chhan tha tak vangin alo phal reng renglo mai a, rilru hnual takin a in lamah a hawng ta a. Lal Nu Jezebeli a hrilh a, ani chuan fin kherek leh suahsual chhuahin Grape Huan neitu Nabotha thih ngei ngei na tur remruatna a siam a, a hlawhtling hle nghe nghe ani. Nabotha lunga an den hlum zawh ah a grape huan neihsak tura an kal laiin Zawlnei Eliza alo langa, Pathian hmingin anchhia a lawh. Lal Ahaba a in hmu chhuak a, pawi a tih em vangin Lalpan zahgaihna a chungah a lan tir.
Engnge kan zir tur ni ta le?
1. Lal Ahaba kha lal sual leh nunrawng a ni hran lo mahse a nupui a enkawl dan a diklo Israel lal a ni a, thu a nei em em, mahse Nabotha a dawr dan erawh sawiselbo a ni, a hawihhawm a, engkim kha mi intlukpui indawr ang mai a ni. A lalna pakhatah mah a lang lo a, a beisei loh deuha Nabotha’n alo chhan pawh khan thinrimin a bei let chiam lo, hrehawm ti deuhin a in lamah a haw mai a ni. Mahse a nupui a lal tir lutuk a,a pawizo ta niin a lang.
2. Kawppui fel/tha pawimawhna :Lal Ahaba duh ber chu Nabotha Grape huan a ni. Neih dan kawng awm chhun chu chhuhsak a ni. Lalnu Jezebeli alo langa fin kherek chuahin Nabotha thih theih dan tur in rem a ruat a, a hlawhtling bawk. Mahse, a hmingchhe zawk leh a tuartu zawk chu lal Ahaba kha a ni tho tho. Hei hi entirna a ni a, tunlai khawvelah hian nupa insiamna kawngah te hian alo pawimawh hle tih a zir theih awm e. A hmei a pa in kan kawppui te vangin hmingthatna a dawn theih ang thoin hming chhiatna leh Lalpa hremna pawh kan dawng thei tho a ni tih i zir teh ang u.
3. Mi Rinawm Nabotha: Israel lal te, lal zia hriat chuan /Nabotha’n Ahaba alo chhan dan kha a atthlak viau awm asin mawle. An ram lalber tlawn nan leh tih lawm nana lo ‘Aw’ mai kha mi tam zawk tih tur anih laiin ani chuan chhan tha tak vangin engzat pawhin a phallo bur mai kha a nia! He thil hi tunlai kan Kristianna nen a in an avangin han thlur bing deuh ila ka ti a ni. I Lalte 21:3 ah heti hian kan hmu a:Tin Nabotha’n Ahaba hnenah , “Ka pu te ro han pek che chu a awmin a awm lo e,” a ti a. A saptawng chuan : But Naboth replied, “The LORD forbid that I should give you the inheritance of my ancestors.”(NIV). LALPA phalloh thil anih avangin a tiral ngam lo tawp a, lalber dilna meuh pawh a zah zo lo zawk a ni. Eng nge lo thleng dawn a ngaihtuah lo a, a thil neih a roh em em leh a tihral phalloh burna hi a ropui tak zet a ni.
Genesis 25:29-34 kan en chuan Esauva’n dal suah khat a, a ‘fatir nihna’ a hralh thu kan hmu a. Fatir nihna hlut zia hre reng chunga a ngaihnepna leh thil ho mai mai a, a thleng kha LALPA duh loh zawng tak mai a ni ta niin a lang. A pa Jakoba roluah chhawng zel tur anihna kha a chan hlen ta a ni. Tuman ‘Abrahama Pathian, Isaka Pathian, Esauva Pathian’ an ti ngailo ang, ‘Abrahama Pathian, Isaka Pathian, Jakoba Pathian’ kan ti ta daih zawk a ni. Thil pawi tak a ni.
Kristian ten vawiin thlenga kan beisei leh kan nghahfak chu Lal Isua lo kal leh hun a, Ama bula vanram nuam taka kal a ni. Chumi atana kalkawng awmchhun chu Lal Isua kaltlanga ‘Chhandamna’ kan chan hi a ni a, remruattu leh hna min thawh zawh sak tu pawh LALPA Pathian a ni. Keini a dawngtu te kan ni. He chhandamna hi LALPA’n a roh em em a, mihringte a hmangaih em em avang chauh a a siam a ni bawk. Chutih laiin a chang chuan kan lei lalte leh thiante zah leh hlauh vang ten he Chhandamna thilpek hlu lutuk hi kan venghim zo lo in kan rinawm pui zo lo thin te hi a van mak em ti r’u? Khawngaihna a khat LALPA hian kan in enfiah nan Bible-ah a hlut zia leh vawn that a pawimawh zia min hrilh mawlh mawlh a ni reng si a. Hawh u, he kan chanvo ropui tak (Van khua leh tui kan nihna) hi he khawvel thil engmah hian i thlengin emaw, I hralh lo teh ang u khai. Nabotha’n a rinawmpui tlat ang khan i rinawmpuiin i roh hle teh ang u.