Mizorama Pioneer Missionary-te
Pu Buanga (J.H. Lorrain) leh Sap upa (F.W. Savidge) te chu Arthington aborigines Mission tirhin January 11, 1894 khan Sairang an rawn thleng a. Hemi ni hi kan rama Chanchin ~ha thlenni chu a lo ni ta a ni. Kum 1994 kha Mizorama Chanchin ~ha thlen kum za na niin Gospel Centenary pawh rampum huapin ropui taka lawm a nih kha, Kum 1994 a`ang khan BCM leh Presbyterian Kohhrante ngenna ngai pawimawhin State Sawrkar pawhin chhu`i ni (Public holiday) ah a lo puang ta nghe nghe a ni.
Heng Mizoram a Pioneer Missionary te hi Aizawl ah kum li (4) zet an thawh hnuin Abor Hills (Arunachal Pradesh) ah an kal leh a, chumi hnuin BMS tirhin 1903 khan Tlabungah lo lutin Lunglei (Serkawn) ah hmun khuarin rawngbawlna an nei a, Mizoram Baptist Kohhran min hringtu an lo ni ta a ni. Mizorama Pioneer Missionary te hi an hlu hle mai. Mizo te zirna bul min `an sak a, hawrawp A,AW,B, min siam sak a, Mizote tan zirna lungphum pawimawh ber min phum saktute an ni.
Aizawla kum li an awm chhung khan Kristian an siam a, Sunday School training ringtute tan an buatsaih a. An hna hi Welsh Mission in an rawn chhunzawm ta a. Mizorama Presbyterian Kohhran dintute an lo ni ta a ni. Heng Pioneer Missionary te pahnih Pu Buanga leh Sap Upa ten Aizawla kum li chhung rawng an lo bawlna hi BMS (Baptist Missionary Society) ten an thawhna (Service) an pawmsak avangin Mizorama Missionary thawk hmasa ber te chu Baptist Missionary an ni ta a ni. (Interview with Rev. Dr. C.L. Hminga on 3rd Feb, 2009).
Mizoram hi Kristian Missionary te rawngbawlna hlawhtlinna hmun ber a ni a, tunah hian Baptist Kohhran te, Presbyterian leh Kohhran dang te pawh ringlo mi te zinga nasa taka Chanchin ~ha hriltu kan lo ni ta a ni. Kan Pioneer Missionary te rawngbawlna avangin Pathian hnenah lawmthu sawi ila, Mizorama Kohhrante hian Missionary rilru kan put zel theih nan vawiin hi infuihthar ni atan i hmang ang u.